ENSTİTÜMÜZ TARAFINDAN CUMHURİYETİN 100. YILINDA LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI VE TÜRK-YUNAN İLİŞKİLERİ KONULU KONFERANS GERÇEKLEŞTİRİLDİ.

Enstitümüzün tarafından 8 Kasım 2023 tarihinde Eczacılık Fakültesi Gazi Mustafa Kemal Atatürk Konferans Salonunda, Galatasaray Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Balkan Araştırma Enstitüsü Danışma Kurulu Üyesi Prof. Dr. Enis Tulça’nın konuşmacı olduğu “Cumhuriyet’in 100. Yılında Lozan Barış Antlaşması ve Türk-Yunan İlişkileri” konulu bir konferans gerçekleştirildi. Konferansa Trakya Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Ahmet Hamdi Zafer, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Edirne Bölge Müdürü Mehmed Zahid Talha Arar, Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yüksel Topaloğlu,  Uzunköprü Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu Müdürü Doç. Dr. Enver Erdinç Dinçsoy, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Sibel Turan, Dış Paydaşlarımızdan Rumeli Edirne Kültür ve Folklor Derneği Başkanı Ahmet Dörtler ve çok sayıda öğretim üyesi ve öğrenci katıldı.

Konferans saygı duruşu ve İstiklal Marşının okunmasını müteakiben Balkan Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. İbrahim Kelağa Ahmet’in açılış konuşmasının ardından başladı.

Fransa Montpellier Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimini tamamlayan Prof. Dr. Enis Tulça’nın akademik çalışma alanı Ege Denizi uyuşmazlıkları, Kıbrıs Sorunu ve Türk-Yunan ilişkileri üzerinedir. 2001 yılında Yunanistan’da Abdi İpekçi Barış ve Dostluk Ödülü alan Prof. Dr. Enis Tulça’nın üçü yabancı dilde olmak üzere beş kitabı bulunmaktadır. Prof. Dr. Enis Tulça Fransızca ve İngilizce dışında Romence ve Yunanca bilmektedir.

Konuşmasının başında akademik hayatındaki ilk akademik sunumunu Trakya Üniversitesi’nde gerçekleştirdiğini söyleyen Prof. Dr. Enis Tulça, yeniden Trakya Üniversitesi’nde bulunmaktan mutlu olduğunu belirtti. Yunan ayaklanmasının başladığı 1821 tarihinden günümüze kadar Türk-Yunan ilişkilerinin bir “mücadele” içinde geçtiğini söyleyen Prof. Dr. Enis Tulça, Lozan Barış Antlaşması sonrası ise iki ülke arasında müthiş bir dostluk döneminin yaşandığını söyledi.

Lozan Barış Antlaşması’nın aslında Türk-Yunan dengesi kurmaya çalışan bir antlaşma olduğunu belirten Prof. Dr. Tulça, iki taraftan birinin politika değişikliğinin yaşanmamış olması halinde, Lozan Antlaşması sonrası iki ülke arasında gelişen ve 1950’lere kadar süren dostluk havasının günümüze kadar gayet dostane gelmesinin beklenen bir durum olduğunu ifade etti.

1955’lere kadar Türkiye ve Yunanistan arasında devam eden dostane ilişkilerin Fransa ve Almanya arasındaki anlaşmazlığa bile örnek olduğunu belirten Prof. Dr. Tulça, 1955 sonrası iki ülke arasındaki ilişkilerin kötüleşmesinin sorumlusunun maalesef Yunanistan olduğunu söyledi. Prof. Dr. Enis Tulça Yunanistan’daki bu politika değişikliğini ise tarihten örnekler vererek farklı zamanlarda ve farklı uluslararası konjonktürde Batı’nın desteğini alarak Türkiye’ye yönelik politikasında olumsuz tutum sergilemesinden kaynaklandığını ifade etti. Son yıllarda ise Yunanistan’ın özellikle silahlanmaya yaptığı harcamaları ve Amerika Birleşik Devletleri faktörünü de hatırlattı.

Türk-Yunan ilişkilerinin son 40 yılında Ege ve Kıbrıs Sorununun ön plana çıktığını söyleyen Prof. Dr. Enis Tulça, Atatürk-Venizelos döneminde yakalanan dostluk havasına benzer bir ortamın 1999 yılında yakalandığını belirtti. Ancak bu iyimser sürecin de 2002 yılı itibarıyla değiştiğini sözlerine ekledi.

Türkiye ve Yunanistan arasında son günlerde gelişen pozitif ajandada Yunan tarafının ilişkilerin iyileştirilmesi için Kıbrıs meselesini bu sürecin dışında tutarak bir politika değişikliği yaşandığını ifade etti. Bunun Yunan tarafı açısından önemli bir değişiklik olduğunu belirten Prof. Dr. Enis Tulça, Yunanistan’ın Kıbrıs Sorununun ortaya çıktığı tarihten itibaren Türkiye ile her yakınlaşma ya da görüşmede ikili ilişkiler açısından Kıbrıs Sorununun çözümü gerçekleşmeden normalleşme olmayacağı yönündeki tutumunun kırıldığının bir işareti olduğunu söyledi.

Prof. Dr. Enis Tulça konuşmasının devamında, 1929-1945 yılları arasında iki kez Türkiye’nin Atina Büyükelçisi olan ve kendisinin anne tarafından dedesi olan Büyükelçi Mehmet Enis Akaygen hakkında bilgiler aktardı. Konuşmasının bu bölümünü görsellerle de destekleyen Prof. Dr. Enis Tulça, Atatürk döneminde başlayan ve ardından İnönü döneminde de devam eden Türk-Yunan yakınlaşmasında iki ülke diplomatlarının önemine vurgu yaptı. İkinci Dünya Savaşı sırasında Türkiye’den Kurtuluş gemisiyle Yunanistan’a gönderilen yardımlardan da bahseden Prof. Dr. Tulça bahse konu yıllarda Türkiye ve Yunanistan ilişkilerindeki dostluk sürecinin önemli bir örneğini teşkil ettiğini belirterek sözlerini tamamladı.

İzleyicilerin sorularının yanıtlanmasının ardından Trakya Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Ahmet Hamdi Zafer’in Prof. Dr. Enis Tulça’ya plaket takdimi ve Balkan Araştırma Enstitüsü yayınlarından oluşan kitapları hediye etmesiyle konferans sona erdi.